Jak mówić i pisać poprawnie?

Podstawą dla poprawnego wypowiadania się w mowie i piśmie jest dbałość o kulturę języka, będącą wyrazem naszej troski o mowę ojczystą i ochronę jej indywidualności.

Nazwa „kultura języka” obejmuje przede wszystkim wiedzę o budowie gramatycznej i słownictwie danego języka, praktyczną sprawność w posługiwaniu się tą wiedzą, a także wrażliwość językową, czyli umiejętność nie tylko poprawnego, ale i estetycznego kształtowania wypowiedzi.

Jak mówić i pisać poprawnie? – wskazówki

W zakresie kultury języka możemy wyróżnić dwie skrajne postawy:

  1. Puryzm, czyli przesadną troskę o czystość języka, przejawiającą się niechęcią do wszystkich elementów, które stanowią novum w języku.
  2. Liberalizm, czyli akceptowanie w imię wygody rażących uproszczeń lub zapożyczeń, które mają odpowiedniki rodzime.

Troszcząc się o poprawność wypowiedzi, należy przestrzegać norm językowych, czyli tak dobierać środki językowe, aby zgadzały się one z powszechnym zwyczajem językowym, czyli uzusem. Jedną z najistotniejszych właściwości normy jest jej dynamizm – zmienia się ona bowiem ciągle w wyniku rozwoju języka, reaguje na nowe potrzeby komunikacyjne, ale jednocześnie pozwala na zachowanie tradycyjnych elementów językowych. Warto także przestrzegać  kryteriów poprawności językowej:

  1. Ocena przydatności funkcjonalnej:

– kryterium sensowności,

– kryterium harmonijności,

– kryterium ekonomiczności,

– kryterium wyrazistego zróżnicowania środków językowych.

  1. Ocena zgodności z systemem.
  2. Ocena zgodności ze zwyczajem społecznym:

– kryterium powszechności użycia,

– kryterium częstości użycia,

– kryterium autorytetu kulturalnego,

– kryterium narodowe,

– kryterium historyczne.

Aby wypowiadać się poprawnie i pisać poprawnie, trzeba znać zasady ortograficzne, interpunkcyjne, gramatyczne, leksykalne, fonetyczne i stylistyczne i przestrzegać ich w życiu codziennym. Warto śledzić także ewentualne zmiany w języku, dużo czytać, zwłaszcza wartościowych książek, pisać krótkie lub dłuższe teksty na wybrane przez siebie tematy itp.

Nasze wypowiedzi powinny być poprawne, jasne, przejrzyste, stosowne do konkretnej sytuacji, w zależności od której dobieramy odpowiednie słownictwo – w języku oficjalnym staranne, poprawnie dobrane, np. fachowe, w języku nieoficjalnym, codziennym – potoczne, ekspresywne, obrazowe, oceniające.

5/5 - (3 votes)

One Response

  1. Klaudia 2 marca 2015

Leave a Reply

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.