Jak czytać tabulatury?
Tabulatura to graficzny sposób zapisywania muzyki, która wykonywana jest na gitarze lub na basie. Od zwykłego zapisu nutowego różni się ona tym, że znacznie łatwiej jest ją zapisać, jak i odczytać. Jednakże ma ona również swoje minusy. Największym z nich jest brak możliwości zapisania długości trwania dźwięku.
Tabulatura jest zapisem znaków, ponieważ nie używa się w niej żadnych typowych dla muzyki gitarowej symboli.
Z każdej tabulatury możemy dowiedzieć się, na którym progu trzymać konkretną strunę, w jakiej kolejności uderzać w poszczególne struny oraz w jaki sposób w nie uderzać, aby uzyskać pożądany dźwięk. Tabulatura również pokazuje, w których miejscach utworu powinny być zrobione dłuższe pauzy, jednakże ich długości już z niej nie odczytamy.
Większość tabulatur również podaje, jak powinna być nastrojona gitara, aby prawidłowo zagrać konkretny utwór. Jeśli nie jest to podane, to oznacza, że należy ten utwór grać w standardzie.
Choć początkowo przyglądając się tabulaturom możemy wywnioskować, że są one mocno skomplikowane, to w rzeczywistości wcale tak nie jest. Czytanie tabulatur jest niezwykle proste, jeśli tylko zaznajomimy się z nimi. Każda tabulatura posiada sześć poziomych linii, które odzwierciedlają struny instrumentu. Na dole tabulatury umieszczone są struny basowe, a u góry tabulatury są umieszczone struny wiolinowe. Na każdej tabulaturze umieszczone są również opisy poszczególnych strun, co z kolei podpowiada nam, w jakiej tonacji powinna być nastrojona gitara.
Przykład tabulatury
e|———————–|
H|———————–|
G|———————–|
D|———————–|
A|———————–|
E|———————–|
Na tych poziomych liniach umieszczone są liczby, które oznaczają numery przykrytych progów. „0” oznacza, że zagrana powinna być wolna struna.
Przykład tabulatury z numerami progów
e|———————–|
H|———————–|
G|———————–|
D|———————–|
A|–2——————–|
E|-0———————|
Taki zapis oznacza, że najpierw uderzamy w wolną strunę E, a następnie w przykrytą na drugim progu strunę A.
e|–2———————|
H|–3———————|
G|–2———————|
D|–0———————|
A|————————|
E|————————|
Taki zapis oznacza, że uderzamy jednocześnie we wszystkie 4 struny, z których każdą trzymamy na odpowiednim progu ( e na 2 progu, H na 3 progu, G na 2 progu, D nie przytrzymujemy w ogóle, ale uderzamy w nią razem z innymi).
Oprócz samych liczb i oznaczeń poszczególnych strun, w tabulaturach możemy również znaleźć artykulacje. Co one oznaczają?
G|–3p2————–| oznacza: p – pull of, a więc strunę G przytrzymujemy na trzecim i na drugim progu, po czym uderzamy w tę strunę i kiedy jeszcze brzmi dźwięk, to zabieramy palec z trzeciego progu pozostawiając drugi palec niezmiennie na progu drugim.
A|–2h3————–| oznacza: h – hammer on, a więc przytrzymujemy strunę A na drugim progu, a podczas brzmienia dźwięku przytrzymujemy tę samą strunę na progu trzecim. Jeśli zrobimy to z odpowiednim naciskiem, wówczas uzyskamy drugi dźwięk.
E|–3\12——12/3—| oznacza: \ – slide down, / – slide up, czyli tak zwany ślizg, na trzecim progu przytrzymujemy strunę E, po czym w nią uderzamy, a podczas trwania dźwięku przesuwamy przyciśnięty wciąż palec w dół gryfu, aż dotrzemy do progu dwunastego i zatrzymujemy go tam. Następnie z progu dwunastego przesuwamy przyciśnięty palec, aż do progu trzeciego i przytrzymujemy.
G|–7^9————–| oznacza: ^ – bend (podciągnie), a więc strunę G przytrzymujemy na 7 progu i uderzamy w nią. Podczas brzmienia dźwięku przesuwamy ją (w górę lub w dół gryfu). W tym konkretnym przypadku przesuwamy strunę do progu 9, aby uzyskać nowy dźwięk.
D|–12~————–| oznacza: ~ – vibrato, a więc strunę D przytrzymujemy na 12 progu, po czym w nią uderzamy. Kiedy zabrzmi dźwięk, szybkimi ruchami przesuwamy strunę kilka razy na przemian w górę i w dół, aby uzyskać efekt wibracji.
A|–x—————-| oznacza: x – palm muted, muffled string (przytłumienie), a więc lewą rękę przykładamy do struny A, ale niezbyt mocno nie dociskając jej całkiem do progu, a następnie uderzamy w strunę. Dzięki czemu uzyskujemy efekt przytłumienia dźwięku.
Akordy
Akordy z reguły są zapisywane na tabulaturze w dwójnasób:
E|—-3—————————–|
B|—-3—————————–|
G|—-4—————————–|
D|—-5—————————–|
A|—-5—————————–|
E|—3——————————|
Lub
E|——–3————————–|
B|——-3—————————|
G|——4—————————-|
D|—–5—————————–|
A|—-5——————————|
E|–3——————————–|
Akordy należy grać w taki sposób, aby trzymać palce lewej ręki na odpowiednich progach i na odpowiednich strunach, a następnie uderzyć we wszystkie struny na raz. Przeciągamy po strunach kostką z góry na dół i choć każda z nich wydaje swój własny dźwięk, to wszystkie razem tworzą akord.
Kiedy już zaznajomisz się z tymi wszystkimi oznaczeniami, to bez większego problemu przeczytasz wszystkie tabulatury. Najważniejsze zapisy już znasz. Teraz spróbuj samodzielnie przeczytać i zagrać kilka tabulatur, a następnie spróbuj zapisać jakieś utwory w tej postaci. Z czasem dojdziesz do wprawy i tabulatury nie będą stanowiły dla Ciebie żadnego problemu.
