Rodzina to podstawowa grupa w społeczeństwie. Zachodzą w niej szczególne relacje, m.in. wzajemnej współpracy, poszanowania czy odpowiedzialności. Ma na celu wzmacnianie więzi między jej członkami, a to z kolei jest zadaniem rodziców.
Jednakże w wyniku różnych sytuacji niekiedy zdarza się, że rodzice nie wywiązują się ze swej roli należycie. Wtedy ich funkcja jest przekazywana rodzinie zastępczej.
Rodzina zastępcza
Rodzina zastępcza
Rodzina zastępcza jest szczególną formą sprawowania opieki zastępczej nad niepełnoletnimi dziećmi czy młodzieżą, których biologiczni rodzice zostali pozbawieni praw rodzicielskich albo z jakiś przyczyn nie mają możliwości do prawidłowego sprawowania opieki.
Rodzina zastępcza ma obowiązek wychowywać i sprawować opiekę nad dziećmi, które znajdują się pod ich opieką. Mają spełniać ten obowiązek do momentu, aż biologiczni rodzice będą w stanie sami przejąć opiekę nad małoletnimi i ponownie być dla nich opiekunami. Jednakże jak pokazuje rzeczywistość, takie sytuacje zdarzają się niezwykle rzadko i w zasadzie dzieci, które trafiły pod opiekę rodziny zastępczej już w niej zostają na stałe, aż usamodzielnią się lub ukończą pełnoletniość.
Między rodzicami zastępczymi a podopiecznymi nie dochodzi do powstania więzi rodzinno – prawnej. Tymczasowi opiekunowie są poddawani ciągłym nadzorom, czy należycie spełniają swoje obowiązki. Względem dzieci nie mają pełnej władzy rodzicielskiej. Od państwa otrzymują środki potrzebne na utrzymanie i wychowanie, ale tylko w częściowym stopniu.
O ustanowieniu rodziny zastępczej decyduje sąd na wniosek osób, które mają zamiar ją stworzyć. Tylko i wyłącznie sąd jest uprawnioną jednostką do jej rozwiązania.
Między rodzinami zastępczymi istnieje podział na zawodowe i niezawodowe.
Kto może być rodziną zastępczą?
Osoba żyjąca w związku małżeńskim, jak również samotna może być rodziną zastępczą dla dziecka. Jedyne, na co sąd zwraca uwagę, to fakt, czy posiada własne lokum z odpowiednim wyposażeniem, jak również stałe źródło dochodu. W pierwszej kolejności rodziną zastępczą dla małoletniego dziecka jest jego rodzina i krewni, a potem osoby wskazane przez rodziców.
Rodzaje rodzin zastępczych
Jak to już zostało wspomniane wcześniej, wyróżniamy dwa rodzaje rodzin zastępczych: zawodowe i niezawodowe. W skład tej drugiej grupy wchodzą osoby względem których istnieje pokrewieństwo z dzieckiem, a więc są to dziadkowie, pełnoletnie rodzeństwo, ciotki czy wujkowie, a także osoby, co do których nie istnieje żadna nić pokrewieństwa z dzieckiem.
W obu przypadkach rodziny nie otrzymują wynagrodzenia. Dostają jedynie częściowe świadczenie na utrzymanie swoich podopiecznych. Celem rodziny zastępczej niezawodowej jest utrzymanie więzi uczuciowej z rodzicami biologicznymi dziecka.
Gdy mówimy o rodzicach zastępczych zawodowych, mamy na myśli pogotowia rodzinne, wielodzietne i specjalistyczne. W tym przypadku nie istnieją żadne zależności, co do pokrewieństwa. Zadaniem pogotowia rodzinnego jest sprawowanie opieki, ale w krótszym okresie czasu. Prawo mówi, że może to być maksymalnie 15 miesięcy. W tym czasie sąd powinien ustabilizować sytuację rodzinną dziecka. W pogotowiu może znajdować się tylko troje dzieci. To, co odróżnia rodziny zastępcze niezawodowe od zawodowych to fakt, że otrzymują one nie tylko częściowe wsparcie finansowe na utrzymanie dzieci, ale również comiesięczne wynagrodzenie.
W wielodzietnej rodzinie zastępczej może znajdować się od trójki do szóstki dzieci. W tym przypadku również osoby sprawujące opiekę otrzymują częściowe środki na utrzymanie każdego dziecka oraz wynagrodzenie.
W rodzinie zastępczej specjalistycznej umieszczane są dzieci, które wymagają szczególnej opieki. Są to podopieczni z różnymi zaburzeniami, dysfunkcjami czy też problemami wyjątkowej opieki czy pielęgnacji. W takim miejscu mogą przebywać maksymalnie troje dzieci. W tej sytuacji rodzina także otrzymuje wynagrodzenie i częściowe środki na utrzymanie.
