Radny jest członkiem rady (gminy czy rady powiatu). W Polsce może nim zostać każdy, kto ukończył 18 lat i posiada zaświadczenie o niekaralności. Musi tylko znaleźć odpowiednie duże grono zwolenników.
Radny to przedstawiciel władzy lokalnej i w wypełnianiu swoich obowiązków ma zwracać szczególną uwagę zwłaszcza na dobro wspólnoty samorządowej. Ma prawo do roszczenia o zwrot kosztów podróży i roszczenie do diety, a także do korzystania z ochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych.
W naszym kraju wybiera się radnych na szczeblu wojewódzkim, powiatowym, gminnym oraz do jednostek pomocniczych.
Podstawowe obowiązki radnego:
- Radny utrzymuje więzi z mieszkańcami oraz ich organizacjami.
- Radny reprezentuje wyborców w radzie gminy, a także w pozostałych instytucjach samorządowych, powinien także troszczyć się o ich sprawy.
- Radny uczestniczy w pracach rady i jej komisji, do których został wydelegowany.
- Radny uczestniczy w wyborze przewodniczącego rady.
Jak zostać radnym?
Aby zostać radnym trzeba założyć komitet wyborczy. Każdy komitet powinien skupiać co najmniej 5 osób, mających prawo wybierania. Osoby te nie muszą zamieszkiwać na terenie danej gminy, powiatu czy województwa. Powołanie komitetu wyborczego musi być poparte co najmniej 20 podpisami wyborców mających prawo wybierania.. Po zebraniu podpisów pełnomocnik wyborczy w terminie do 70. dnia przed dniem wyborów zawiadamia o jego utworzeniu właściwego miejscowo komisarza wyborczego.
Komitet wyborczy kandydata zajmuje się organizacją wyborów, zgłoszeniem list swoich kandydatów, a po wyborach złożeniem sprawozdania finansowego.
Wybory do rady
Wybory do władz samorządowych odbywają się co 4 lata. Radni wybierani są w wyborach bezpośrednich. Ich liczba w danej radzie zależy od liczby mieszkańców województwa, powiatu, gminy danej jednostki samorządowej. Ile głosów zapewni nam stanowisko radnego? Zależy to od jednostki samorządu terytorialnego. W mniejszych okręgach wystarczy niewiele ponad sto głosów, zaś w większych (województwo, powiat, miasto) kandydat musi uzyskać co najmniej 5% poparcie, by uczestniczyć w podziale mandatów. Mandat otrzymują ci kandydaci, którzy uzyskali największą liczbę głosów.
