Młodzi ludzie zakładający rodzinę bardzo często muszą podjąć decyzję na temat miejsca zamieszkania. Jeżeli posiada się własny dom, planuje pozostać razem z rodzicami to kwestia ta nie jest problemem. Ciąg pytań nasuwa się dopiero w momencie, gdy trzeba samodzielnie zadbać i dach nad głową i znaleźć odpowiednie rozwiązanie. Pozostaje wtedy kwestia kupna / wynajęcia mieszkania, domu lub wybudowania własnego gniazdka od podstaw.
Ostatnia opcja wiąże się z szeregiem pytań na które wypada sobie sumiennie odpowiedzieć i dokładnie je przemyśleć, tak aby uniknąć zbędnych kosztów i rozczarowania. W końcu dom to inwestycja na całe życie dlatego powinna być starannie przemyślana. Przeanalizujmy zatem najistotniejsze kwestie:
Parterowy czy z poddaszem?
Jest to pierwsze pytanie, nad którym powinniśmy się zastanowić. Najważniejszą wskazówką będzie odpowiedź na pytanie jaki metraż nas interesuje. Gdy na wstępie wiemy, że zadowoli nas mały domek, łatwym i tańszym wyjściem będzie zainwestowanie w budynek jednopiętrowy. Nie ogranicza nas wtedy powierzchnia działki, ponieważ rzut będzie i tak niewielki. Jeżeli z uwagi na liczną rodzinę potrzebujemy wielopokojowy dom można zastanowić się nad rozległym budynkiem parterowym. Najlepiej wpasuje się on w zielony krajobraz gdy stanie na obszernej działce. Innym wyjściem jest dom dwukondygnacyjny, którego największym plusem mały rzut. Wersja z poddaszem użytkowym sprawdza się też w momencie, gdy na budowę decyduje się młode małżeństwo, które planuje dzieci dopiero w przyszłości. Na starcie nie potrzebuje więcej niż jedną sypialnię, dlatego może wykańczać dom etapami i dopiero w perspektywie następnych kilku lat rozbudować i wykończyć górną kondygnację.
Murowany czy drewniany?
Kolejnym problemem do rozważenia jest wybór materiałów, z których planujemy wybudować nasz dom. Decydują one o koszcie i czasie budowy i późniejszej jakości obiektu w czasie jego użytkowania.
Polacy rzadko decydują się na inwestycje w domy drewniane, ponieważ uważają, że są one mniej wytrzymałe niż ich murowane odpowiedniki. Znajdują jednak zwolenników z powodów estetycznych. Ciężko stwierdzić czy te rozważania są słuszne, gdyż znajdują się głosy zarówno potwierdzające, jak i zaprzeczające tym opiniom. Jedno jest pewne: na polskim rynku brakuje dużej ilości sympatyków drewnianego budownictwa. Za małym popytem idzie mała podaż więc trudno znaleźć dobrych fachowców, którzy rzetelnie i dobrze wykonają swoją pracę.
Przyglądnijmy się za tym obu technologiom i wymieńmy ich wady i zalety, które pomogą podjąć decyzję.
Dom drewniany
Polecany jest dla osób, którym zależy na czasie. Dzięki prefabrykowanym częściom można postawić go już w trzy miesiące. Jest to technologia sucha czyli nie potrzebujemy zapraw do łączenia elementów a co za tym idzie nie musimy czekać odpowiedniej liczby dni aby przejść do kolejnych etapów budowy.
Fakt, że nie betonujemy i nie murujemy, pozwala na budowanie obiektów nawet w ujemnych temperaturach czyli również w zimie. Poszczególne części domu łączone są gwoździami i metalowymi łącznikami. Lekkość materiału, z którego wykonane są ściany i stropy wpływa dodatkowo na koszty stawiania fundamentów, które przy tych mniejszych obciążeniach mogą być cieńsze.
Dom szkieletowy stwarza też możliwość łatwej rozbudowy i wymiany instalacji.
Dodatkowym plusem tego typu konstrukcji jest dobra izolacja cieplna wynikająca z faktu, że ściana na całej grubości jest izolatorem, a mała grubość ścian wewnętrznych sprawia, że powierzchnie pomieszczeń są większe niż w podobnym domu murowanym o takich samych wymiarach zewnętrznych.
Musimy być jednak przygotowani na to, że szerokość pokoju nie będzie większa niż 4,5 metra, co wynika z maksymalnej rozpiętości stropu. Ewentualnym wyjściem jest zastosowanie podciągów.
Wadą obniżającą standardy mieszkania w domach drewnianych jest fakt, że szybko się nagrzewają i oddają ciepło, co odczuwamy szczególnie w upalne lata i mroźne dni.
Kolejną przeszkodą staje się cena materiałów. W naszym kraju drewno odpowiedniej jakości, dobrze wysuszone i oszlifowane jest drogie, dlatego inwestorzy często decydują się na tańsze, gorzej przygotowane, źle zabezpieczone przed kornikami elementy.
Problemem staje się też niedopasowanie modułowe wełny mineralnej (50 cm) i płyt kartonowo – gipsowych (40 cm lub 60 cm). Przez tę niezgodność ciężko ustalić optymalny rozstaw słupów co utrudnia montowanie i sprawia, że trzeba dopasowywać elementy obcinając je odpowiednio i tworząc przez to wiele odpadów, za które płaci inwestor.
Dom murowany
Posiada znacznie trwalszą konstrukcję, która przy różnego rodzaju usterkach nie ulega zniszczeniu. Chodzi tutaj szczególnie o różnego typu zawilgocenia niekorzystne dla elementów wykonanych z drewna.
Plusem jest też ogniotrwałość użytych materiałów, które nie palą się w czasie pożaru, ale po pewnym czasie i tak tracą na wytrzymałości. Nie jest to zatem argument skreślający konstrukcję szkieletową ponieważ drewno jest w niej odpowiednio zabezpieczone i chronione przed działaniem ognia. Aby uspokoić lęki decydujących się na postawienie domu drewnianego, można zauważyć nawet, że drewno jest bardziej wytrzymałe na działanie wysokich temperatur niż szybko odkształcająca się w takich warunkach stal.
Na tę technologię decydują się osoby, które marzą o wielkich przestrzeniach. Stropy żelbetowe mają rozstaw od klasycznych 6 metrów do prawie ośmiu, chociaż możliwe jest osiągnięcie nawet kilkunastometrowych rozpiętości przy użyciu podciągów i odpowiednich systemów.
Problem akumulacyjności cieplnej opisany przy domu drewnianym jest tu znacznie mniejszy. W domu panują stałe temperatury.
Fakt, że Polacy na ogół murują swoje domy sprawił, że mamy dużą dostępność do tanich materiałów i wykwalifikowanych, sprawdzonych fachowców.
Problemem w domach murowanych jest czas samej budowy. Mokre technologie potrzebują odpowiedniej ilości dni na wyschnięcie. Typowa budowa trwa od 6 do 12 miesięcy a nawet jeżeli uda nam się postawić dom szybciej to ze względu na wilgoć musimy i tak odczekać jakieś pół roku, zanim się wprowadzimy.
Ciężkie materiały zwiększają koszt transportu i utrudniają sam proces budowy a postawienie, ocieplone ściany zewnętrzne mają grubość od 36 do 50 cm. Mimo tak grubych murów ciężko uniknąć mostków cieplnych, czyli miejsc uciekania ciepła z wnętrza budynku. Każdy róg, kant i załamanie, otwór okienny czy drzwiowy przyczynia się do oziębienia domu.
W domach murowanych ciężko jest przeprowadzić modernizacje, wymienić instalacje, ponieważ wiąże się to z robotami rozbiórkowymi o szerokim zakresie.
Koszty eksploatacji
Jest to kolejny istotny punkt w naszych rozważaniach na temat wymarzonego domu. Fajnie jest posiadać wielką willę z piwniczką na wino, parterem zajętym przez pokoje dzienne i rozległym poddaszem na kilka sypialni. Do tego ładnie wyglądałby garaż na kilka samochodów, może jakieś przejście do krytego basenu. Ale nawet jeśli mamy dostateczną ilość pieniędzy, żeby zafundować sobie taka twierdzę to czy rzeczywiście to nam się opłaci?
Pamiętajmy o tym, że to nie zazdrosny sąsiad będzie musiał płacić za utrzymanie naszego domu. Każdy kolejny metr kwadratowy powierzchni kosztuje. Wliczamy to koszty ogrzewania, energii elektrycznej. Pozostaje też kwestia funkcjonalności. Przemierzanie kilometrów z sypialni do kuchni w celu zaparzenia herbatki może być denerwujące.
Nie popadajmy też w paranoję i nie budujmy maleńkiego domku. Znajdźmy równowagę między oszczędnością a komfortem.
Kalkulator powierzchni
Gdy już stworzymy wizją swojego przyszłego domu warto obliczyć czy stać nas na jego wybudowanie i ile czasu będziemy na to potrzebować. Kalkulator powierzchni policzy nam jak duży, w jakich technologiach budowlany i do jakiego stopnia wykończony dom możemy postawić za określoną kwotę. Pamiętajmy jednak, że nie uwzględni on kosztów nie związanych z powstaniem samego budynku i zakupem działki.
