Piękne plaże, zabytkowe miasta, huczne imprezy, pyszne jedzenie i wino – ten włoski region słynie z setek atrakcji. Ma idealne położenie geograficzne, gwarantujące umiarkowane temperatury przez cały rok. Od północy i północnego wschodu Toskanii leżą Apeniny. Tam w zimie jeździ się na nartach, a przez pozostałą część roku – na rowerach. Północno-zachodnie rejony to również góry: Alpy Apuańskie i słynąca z marmurów Carrara. Połączenie wysokich, połyskujących wzniesień oraz łagodnej brzegowej linii morskiej jest naprawdę zachwycające. Wielką popularnością wśród turystów cieszą się toskańskie wyspy: Elba, Capraia, Giglio – ich piękne, doskonale utrzymane plaże opływają bardzo czyste wody. Południe regionu zamykają łagodne wzgórza Maremmy, gdzie można spotkać butteri – włoskich kowbojów. Do ich obowiązków należy opieka nad hodowcami bydła. Butteri to prawdziwi twardziele, czasami spędzają w siodle po kilkanaście godzin dziennie. Jak głosi legenda, swoją brawurą i zręcznością przewyższyli nawet samego Buffalo Billa, w pojedynku, który miał się rozegrać właśnie w Toskanii.
Krajobrazy i kuchnia
Sercem Toskanii jest rejon Chianti, w którym powstaje słynne wino o tej samej nazwie. Łagodne pagórki porośnięte winoroślami, zieleń gajów oliwnych, czerwień maków w zbożu, pola obsadzone słonecznikami oraz szpalery ciemnozielonych cyprysów – to są kolory Chianti. Kompozycji dopełniają rozsiane na wzgórzach malownicze miasteczka – większość z nich zachowała średniowieczny klimat. Kręte, wąskie uliczki, przy których nie brakuje gwarnych knajpek, kuszą regionalnymi specjałami. Warto spróbować na przykład panzanelli. Jest to proste, chłopskie danie, którego podstawą jest niesolony toskański chleb z dodatkiem świeżych pomidorów, ogórków, czerwonej cebuli, listków bazylii, oliwy z oliwek, octu winnego, soli i pieprzu.
Przy wyborze restauracji najlepiej jest kierować się dwoma zasadami: po pierwsze, należy zwracać uwagę na to, czy cieszy się dużą popularnością innych turystów, bo jeśli tak, to oznacza to, że jest świetna. Po drugie, w karcie dań powinno być zaledwie kilka propozycji, bo wtedy można mieć pewność, że potrawy są świeże i przyrządzane są na miejscu. Na przystawkę warto zamówić antipasto toscano – talerz wędlin typowych dla salami, wśród których prym wiedzie wyborne salami. Typowym daniem głównym jest pasta, najlepiej wybrać powszechnie znaną, ale smakującą najlepiej we Włoszech pastę con la pomarola – z sosem pomidorowym. Im bliżej linii brzegowej, tym większa gratka dla wielbicieli ryb i owoców morza. W Viareggio warto odwiedzić La Barcina Fish and Fred – jest to nic innego jak kuter rybacki, z którego serwuje się pyszne smażone kalmary, ośmiornice i krewetki. W Livorno trzeba spróbować cacciucco alla livornese – gęstej zupy rybnej z podpieczonym chlebem. Oczywiście w Toskanii panuje ogromny wybór win. Warto wybrać się do Toskanii jesienią, podczas winobrania i zbioru oliwek – to czas wielkiej zabawy. Również latem we wszystkich miastach odbywają się festyny i jarmarki. Każdy powód do biesiadowania jest w Toskanii dobry. Mieszkańcy wylegają na ulice, by świętować na przykład tortellini czy chociażby pierwsze w roku prawdziwki. Zawsze można liczyć na doskonałe jedzenie i wino oraz przygrywającą lokalną kapelę. Mieszkańcy Toskanii świetnie się bawią w każdej sytuacji, również na rowerach. W sobotnie i niedzielne poranki, jeszcze niemal bladym świtem, słychać charakterystyczny odgłos jadących razem kilkunastu, a czasem i kilkudziesięciu jednośladów. Rowerzyści nawołują się i śmieją, by za moment – wydaje się, że bez najmniejszego wysiłku – wspiąć się na pobliskie wzgórze.
Atrakcje toskańskich miast
Z toskańskich miast najbardziej znana jest Florencja. Na skrawku muru znajdującego się tam Palazzo Vecchio widać profil mężczyzny. Jak głosi legenda, to Michał Anioł wyrył na ścianie twarz skazanego za długi człowieka, który był także jego dłużnikiem. Twarz znajduje się po prawej stronie od wejścia do Palazzo – w kierunku Galerii Uffizi. A w słynnej galerii można zobaczyć dzieła nie tylko Michała Anioła, lecz także między innymi Leonarda da Vinci, Botticelliego, Rafaela, Rembrandta. Najlepszym miejscem na drobne zakupy we Florencji jest Mercato Centrale. Stragany rozmieszczono wokół hali, czynnej nieprzerwanie od 1874 roku. Na jej parterze znajdują się sklepiki ze świeżymi rybami, owocami morza i mięsem, a na piętrze handluje się owocami i warzywami. Teren wokół Mercato Centrale to tzw. Mercato di San Lorenzo. Tam można kupić głównie wyroby skórzane (odzież, buty, torby) oraz pamiątki z Włoch, na przykład popularne florenckie papeterie. Po zakupach można odpocząć w parku Le Cascine, ciągnącym się przez 3,5 kilometra wzdłuż brzegu rzeki Arno. Tętni on życiem zwłaszcza w weekendy, odbywają się w nim festyny, rodzinne pikniki, na których można strzelać z łuku, jeździć konno, grać w tenisa czy latać balonem.
Drugie słynne toskańskie miasto to Piza, niesłusznie sprowadzana jedynie do Campo dei Miracoli (Plac Cudów) z Krzywą Wieżą i katedrą. Wystarczy wyjść poza obszar tego placu, aby zobaczyć istne arcydzieła architektoniczne. Wart wspomnienia jest kościół Santa Maria Della Spina, z bogato zdobioną gotycką fasadą. Nie sposób też w toskańskich wędrówkach pominąć Volterry, centrum wydobycia i obróbki alabastru. Tylko tam można kupić nietypowe pamiątki z Italii, wykonane właśnie z tego kamienia. W tym starym etruskim miasteczku położonym na wzgórzu kręcono jedną z części filmowej sagi „Zmierzch”. Również dolina rzeki Orcia (Val d’Orcia) swoim urokiem ujęła wielu reżyserów, w Pienzy kręcone były sceny między innymi do filmów „Angielski pacjent” i „Gladiator”. Obowiązkowym punktem programu wycieczki do Pienzy jest spacer po jej murach, szczególnie w pobliżu starej bramy wjazdowej – Porta al Prato. Skręcając za nią w prawo, mijając stare domy z kamienia, wychodzi się na punkt widokowy, skąd można oglądać najpiękniejszą panoramę Val d’Orcia. Bardzo romantycznie jest tam późnym popołudniem lub o zachodzie słońca, gdy światło słońca rozlewa się po wzgórzach, a w oddali rysuje się wulkaniczny szczyt Monte Amiata.
Tam warto być
Mało znanym przez turystów miastem jest Pistoia, leżąca w północnej Toskanii. Powstała jeszcze w czasach świetności imperium rzymskiego, kryje w sobie mnóstwo artystycznych perełek, jak Cattedrale di San Zeno (katedra świętego Zenona). Miasto szczyci się jednym z najpiękniejszych placów we Włoszech – Pizza del Duomo, gdzie odbywają się targi i najważniejsze wydarzenia kulturalne. W Pistoi każdego roku najbardziej hucznie jest w lipcu. 25 lipca rozgrywany jest La Giostra dell’Orso (Turniej Niedźwiedzia), na cześć patrona miasta – świętego Jakuba. Kilka dni wcześniej wszyscy licznie przybywają na uroczystość ubrania figury świętego w czerwoną pelerynę (jego rzeźba znajduje się na dachu katedry), wydarzeniu towarzyszy parada mieszkańców w średniowiecznych i renesansowych strojach. Innym popularnym lipcowym wydarzeniem jest międzynarodowy festiwal Pistoia Blues. Do miasta ściągają wówczas z całych Włoch miłośnicy tej muzyki. Gośćmi imprezy byli m.in. Deep Purple, Dawid Bowie, Joe Cocker czy B.B. King.
