Jak wcześnie wykryć raka piersi?
Statystyki są zatrważające – rak piersi to główny zabójca wśród nowotworów atakujących kobiety w naszym kraju, zajmujący dodatkowo pierwsze miejsce, jeżeli chodzi o zachorowalność. Niestety, w Polsce jest często zbyt późno wykrywany i niejednokrotnie zdarza się, że jedynym ratunkiem dla kobiety jest usunięcie piersi. Na świecie sytuacja wygląda nieco lepiej i coraz częściej wykrywa się go na tyle wcześnie, że możliwe jest usunięcie guza bez konieczności usunięcia całego sutka.
Aby wcześnie wykryć raka piersi, konieczna jest świadomość tego, jakie są czynniki ryzyka, a także regularne badania – zarówno przesiewowe, jak i comiesięczne badanie piersi. Dzisiaj mamy dla was wskazówki, co powinno zaniepokoić i w jaki sposób jak najwcześniej wykryć raka piersi.
Rak piersi – czynniki ryzyka
O przyczynach chorowania na raka piersi nie wiadomo wszystkiego, wyróżniono jednak czynniki ryzyka, które zwiększają prawdopodobieństwo zachorowania, a także powinny mobilizować do większej czujności oraz regularnych badań. Są to:
- płeć żeńska – kobiety zapadają na raka piersi 100 razy częściej niż mężczyźni,
- wiek – generalnie powyżej 50 roku życia (80% przypadków), ale zachorowania zdarzają się też wcześniej,
- wcześniej występujący rak piersi, wyleczony,
- rak piersi albo jajnika w najbliższej rodzinie,
- predyspozycje genetyczne (wada genów BRCA1 albo BRCA2),
- otyłość, zwłaszcza brzuszna,
- palenie tytoniu, także bierne,
- nadużywanie alkoholu,
- narażenie na działanie estrogenów – wcześnie rozpoczęte miesiączkowanie, późna menopauza, mała liczba ciąż, hormonalna terapia zastępcza (nieznacznie),
- zmiany w sutku stwierdzone w biopsji – rak jeszcze się nie pojawił, ale może się pojawić.
Rak piersi – objawy
Do wizyty u lekarza powinien skłonić nie tylko wyczuwalny w piersi, bezbolesny guzek, będący jednym z najczęstszych pierwszych objawów raka piersi, ale także inne symptomy, takie jak bezbarwna lub z dodatkiem krwi wydzielina z brodawki, zmiany w obrębie brodawki, zmiana barwy czy zarysu sutka, wciągnięcie skóry, zaczerwienienie czy nierówność skóry itp.
Oczywiście powyższe objawy nie muszą świadczyć o nowotworze, mogą być objawami innych schorzeń czy problemów, ale kontrola lekarska jest bezwzględnie wskazana i nie powinno się z nią zwlekać!
Rak piersi – badania przesiewowe
Badania przesiewowe dają możliwość wykrycia raka piersi w jak najwcześniejszym jego stadium. Najważniejsza jest mammografia, której powinny poddawać się kobiety powyżej 40.-50. roku życia. Jest ona badaniem przesiewowym w przypadku kobiet pomiędzy 50. a 69. rokiem życia.
Lekarz powinien także regularnie badać piersi swoich pacjentek (przynajmniej raz na trzy lata między 18. a 40. rokiem życia pacjentki, potem raz w roku), a także, w razie wątpliwości, kierować pacjentkę na USG piersi.
Co ciekawe, jak pokazują statystyki – samobadanie piersi nie daje takich rezultatów, jakich oczekiwano. Uważa się, że nie zmniejsza one znacząco liczby zgonów, jednak nie można o nim zapominać!
W przypadku kobiet, które miały w rodzinie przypadki zachorowań na raka piersi czy jajników, wskazane jest także wykonanie badania genetycznego, które stwierdzi, czy w ich przypadku występuje mutacja genów BRCA.
Rak piersi – profilaktyka
Mimo iż nie ma stuprocentowej pewności, czy działania profilaktyczne uchronią przed zachorowaniem na raka piersi, należy o nich pamiętać i wprowadzać je w życie. W związku z tym konieczne jest m.in.:
- rzucenie palenia,
- ograniczenie spożycia alkoholu,
- zrzucenie zbędnych kilogramów,
- ograniczenie żywności uprawianej przy użyciu pestycydów,
- zwiększenie aktywności fizycznej,
- zdrowa dieta, bogata w warzywa, owoce i błonnik, uboga w tłuszcze pochodzenia zwierzęcego,
- poważne rozważenie decyzji o rozpoczęciu hormonalnej terapii zastępczej.
