Jakość życia alergika w ogromnym stopniu zależy od tego, jak często ma on kontakt z uczulającymi go alergenami. Aby ich unikać, musi je najpierw poznać.
Czasami alergia objawia się od razu, czasami jednak trudno jest ocenić, czy katar, atak duszności czy wysypka spowodowane były działaniem alergenu – pojawiają się bowiem z pewnym opóźnieniem, bez działania alergenu, a jednak utrudniają życie i czasami niepokoją.
Jak więc rozpoznać, czy jesteśmy uczuleni na daną substancję? Najlepiej w takiej sytuacji zdecydować się na testy alergiczne. Nieco więcej informacji na ich temat poniżej.
Testy alergiczne – co warto o nich wiedzieć?
Testy skórne potwierdzają nadwrażliwość skóry na określone alergeny. Na kilka dni przed wykonaniem testu nie powinno się przyjmować leków przeciwalergicznych, gdyż mogą one zmienić jego wynik. Warto pamiętać, że test można wykonać tylko na zdrowej, nie zmienionej żadnymi wykwitami skórze; na przykład przy pokrzywkach wynik bywa fałszywie dodatni.
Najwygodniejszym miejscem do przeprowadzenia testu jest skóra pleców i wewnętrznej powierzchni przedramienia. Istnieje kilka rodzajów testów skórnych.
Test naskórkowo-płatkowy
Ten rodzaj testów stosowany jest przede wszystkim do wykrywania alergii kontaktowych, czyli takich, które powstają w wyniku bezpośredniego kontaktu z czynnikiem wywołującym uczulenie.
Alergeny nanosi się na specjalne plastry, które przykleja się na plecach lub na ramionach i pozostawia co najmniej na 24 godziny. Zachodzące reakcje alergiczne uzewnętrzniają się w postaci zaczerwienienia, pęcherzyków i guzków. Odczytu dokonuje się po 24, 48 i 96 godzinach.
Test potarcia
Jest jednym z najprostszych testów. Z z powodzeniem możemy wykonać go samodzielnie.
Poprzez wielokrotne pocieranie skóry alergenem (np. sierścią zwierzęcia) może wystąpić reakcja alergiczna w postaci bąbla, rumienią i świądu. Taki wynik testu potarcia zawsze oznacza wysoki stopień nadwrażliwości.
Test punktowy
Jest to test prosty do wykonania, a dodatkowo bardzo wiarygodny – rzeczywiście ujawnia alergeny, jednak przede wszystkim te, które wywołują poważniejsze objawy. Może nie wykazać uczulenia o małym nasileniu albo takiego, które jest przytłumione działaniem leków.
Na skórę, w trzycentymetrowych odstępach, nanosi się po kropli płynów kontrolnych, a następnie — nakłuwając naskórek nożykiem, za każdym razem innym — wprowadza się poszczególne wyciągi alergenowe. Dodatnie reakcje w postaci bąbla otoczonego rumienieni występują po upływie kwadransa.
Test śródskórny
To najbardziej czuły, ale zarazem najbardziej pracochłonny ze wszystkich testów alergicznych. O ile dodatni test punktowy na ogół potwierdza uczulenie, o tyle ujemny test śródskórny najczęściej je wyklucza.
Przy teście śródskórnym roztwory alergenowe nabiera się do strzykawek i wprowadza igłą ustawioną równolegle do skóry. Powstaje pęcherzyk o średnicy 3—4 mm. Test śródskórny musi być wykonany w warunkach umożliwiających udzielenie natychmiastowej pomocy.
Odczytując wyniki testu trzeba pamiętać, że dodatni wynik testu skórnego nie jest pewnym dowodem na to, iż alergen wywołuje u pacjenta objawy chorobowe, a wynik ujemny nie zawsze wyklucza uczulenie.
* * *
W leczeniu schorzeń alergicznych, czyli związanych z nabytą nadwrażliwością organizmu wywołaną alergenami, najważniejszą sprawą jest ich wykrycie i usunięcie substancji, która wywołuje uczulenie. Jeśli jednak cały czas jesteśmy wystawieni na działanie alergenu, usunięcie objawów alergii jest praktycznie niemożliwe.
Tak właśnie dzieje się w przypadku stykania się z roztoczami kurzu i z pyłkami traw i roślin. Wówczas leczenie polega na wytworzeniu u pacjenta tak zwanej tolerancji, czyli niewrażliwości na działanie danego alergenu.
