Dzieci zawsze bardzo mocno przeżywają rozwód rodziców. Dla większości z nich to niewyobrażalna katastrofa, związana z rozpadem dotychczasowego świata, tym mniej zrozumiały, im dziecko jest młodsze. Starsze, które już rozumieją konflikty między rodzicami, przeżywają lęk, wstyd, bunt i niechęć do rodziców. Dla wszystkich dzieci jest to sprawa trudna i bolesna.
Tymczasem dorośli, zajęci walką między sobą i własnymi przeżyciami, zazwyczaj niewiele uwagi poświęcają w tym okresie dzieciom. Do rzadkości należą sensowne rozmowy z nimi na ten temat. Niektórzy rodzice uważają, że dziecko, które jest świadkiem burzliwych awantur, i tak już wszystko wie, inni „oszczędzają przykrości” dzieciom i ukrywają przed nimi dość oczywiste fakty. Jeszcze inni usprawiedliwiają się tym, że „dziecko jest jeszcze za małe, niczego nie rozumie”. Za każdym z tych argumentów kryje się często lęk przed otwartą rozmową z dziećmi i poczucie winy wobec nich lub zupełne niezrozumienie przeżyć dziecka. Co gorsza, zamiast poważnej, spokojnej rozmowy padają naładowane emocjami oskarżenia, skierowane przeciwko drugiemu z rodziców.
Wskazówki, jak rozmawiać z dzieckiem o rozwodzie
Wskazówki, jak rozmawiać z dzieckiem o rozwodzie
Jeżeli małżonkowie podejmujący decyzję o rozstaniu potrafią ze sobą rozmawiać i wykażą chęć do współpracy w tej trudnej dla każdej ze stron sytuacji, powinni zdobyć się na poważną rozmowę z dziećmi. Rzecz jasna formę przekazania informacji 0 zbliżających się zmianach w rodzinie należy dobrać do wieku dziecka, jednakże trzeba pamiętać że już 2-3-latkowi należą się pewne wyjaśnienia, zwłaszcza że z reguły jest on ściśle związany z każdym z rodziców.
Do rozmowy powinni przygotować się oboje rodzicie, razem przekazując dzieciom, że mimo rozwodu nadal pozostaną rodzicami, że w żadnym wypadku nie rozwodzą się z dziećmi. Obecność obojga rodziców pozwoli także uniknąć omawiania pewnych spraw za plecami jednego z nich i zniekształceń w przekazywaniu informacji.
Co należy przekazać dzieciom?
Przede wszystkim trzeba powiedzieć dziecku, że problemy rodziców nie wpływają na ich miłość w stosunku do dziecka, że nadal je kochają i nadal będą się troszczyć o jego potrzeby, zarówno te uczuciowe, jak i materialne, że będą się nim opiekować i pomagać mu w jego kłopotach.
Drugą istotną sprawą, którą należy omówić z dzieckiem, jest odpowiedzialność za rozwód. Bywa bowiem tak, że dzieci (zwłaszcza najmłodsze, w wieku 4-10 lat) siebie obwiniają za rozpad rodziny i w sobie szukają powodu całej sytuacji. Należy zatem powiedzieć wprost, że rozwód jest sprawą wyłącznie między rodzicami, że dzieci nie ponoszą tu żadnej odpowiedzialności. Najlepiej byłoby, gdyby małżonkowie potrafili powiedzieć, że w ogóle nie ma tu winnego, że tak im się po prostu źle ułożyło wspólne życie. Jednak niewiele jest chyba par, które potrafiłyby się na to zdobyć. Warto też przekazać dzieciom, że naturalne jest przeżywanie tej sytuacji jako przykrej i bolesnej i że wszyscy członkowie rodziny powinni starać się, by była ona przynajmniej znośna. Wobec tego rodzice nadal oczekują od dziecka wypełniania obowiązków szkolnych i domowych.
Należy też przekazać dzieciom, jak będą wyglądały ich dalsze kontakty z tym z rodziców, które odchodzi z domu. Przygotowując się do rozmowy z dziećmi, małżonkowie powinni to ustalić między sobą i powiedzieć dzieciom, jak będą spędzać niedziele i wakacje, kto będzie chodził na wywiadówkę, że to z rodziców, które zamieszka osobno, będzie zawsze zawiadamiane o chorobie dziecka itp. Taką rozmowę należałoby przeprowadzić możliwie jak najszybciej po podjęciu przez małżonków decyzji o rozwodzie.
